Terugblik inspirerende avond in Depot Boijmans Van Beuningen: Cultuurbeleid en de toekomst van cultuur in Nederland

In het najaar van 2024 bracht het netwerk Cultuur en Media van de VVD een inspirerend bezoek aan het iconische Depot Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Dit unieke gebouw vormde het perfecte decor voor een verdiepend gesprek over cultuurbeleid, de impact van cultuur op domeinoverschrijdende projecten en het innovatieve karakter van cultuur in sociale, economische en ruimtelijke domeinen. Speciale gast was Christianne van der Wal, Tweede Kamerlid en woordvoerder Cultuur voor de VVD. Samen met Rotterdams raadslid Diederik van Dommelen ging zij in gesprek met de aanwezigen over actuele en toekomstige uitdagingen voor cultuurbeleid in Nederland.

Depotgebouw als culturele blikvanger

Het Depot Boijmans Van Beuningen is niet zomaar een opslagruimte. Waar andere depotgebouwen doorgaans eenvoudige, functionele constructies zijn, is het Rotterdamse Depot een architectonisch icoon. Het gebouw herbergt niet alleen de museale collectie van Boijmans Van Beuningen, maar ook die van private instellingen. Zowel het interieur als het exterieur ademen culturele expressie dankzij de nauwe samenwerking met kunstenaars. Het resultaat is een combinatie van functionaliteit en maatschappelijke uitstraling die het Depot tot een internationale trekpleister maakt.

 

De totstandkoming van het gebouw is een schoolvoorbeeld van succesvolle samenwerking tussen publieke en private partijen. De gemeente Rotterdam zorgde voor de financiering van de opslagfunctie, terwijl private investeerders het gebouw hielpen transformeren tot een waar cultureel icoon.

 

Gesprek over kansen en uitdagingen

Na de rondleiding volgde een interactieve discussie, gemodereerd door Trudie van ’t Hull-Bettink. Een belangrijk thema was het voornemen uit het Hoofdlijnenakkoord om de btw op cultuur te verhogen. Deze maatregel zou de toegankelijkheid van cultuur onder druk kunnen zetten. Het is nog onzeker of de verhoging definitief wordt doorgevoerd; hierover wordt meer duidelijk tijdens de voorjaarsnota van 2025.

 

Een ander punt van discussie was de ongelijke verdeling van cultuursubsidies. Het landelijke stelsel, met zijn nadruk op rijksmusea en de culturele basisinfrastructuur, leidt vaak tot een scheve verdeling van middelen. Christianne van der Wal benadrukte het belang van een herziening van dit systeem om de financiële ondersteuning van cultuur eerlijker te verdelen over landelijke, provinciale en gemeentelijke niveaus. Ze nodigde het netwerk uit om met concrete suggesties te komen.

 

Daarnaast werd stilgestaan bij de bredere impact van cultuur, zoals omschreven in het EU-verdrag van Faro. Cultuur gaat verder dan kunst alleen; het speelt een sleutelrol in sociale cohesie, economische ontwikkeling en het verbeteren van leefbaarheid, door de mens en samenleving centraal te stellen in hun relatie met materieel en immaterieel erfgoed. Binnen de VVD groeit het inzicht dat cultuur een belangrijke bijdrage levert aan domeinoverschrijdende vraagstukken, zoals de inrichting van steden en de aanpak van maatschappelijke uitdagingen.

 

Vervolg en oproep

Het bezoek onderstreepte de waarde van samenwerking en netwerken. Het netwerk Cultuur en Media zal zich blijven inzetten om landelijke en lokale cultuurwoordvoerders met elkaar in gesprek te brengen. Dit is des te relevanter met het oog op de gemeenteraadsverkiezingen van 2026.

 

Wil je hier ook een bijdrage aan leveren? Houd de agenda van het thematisch netwerk Cultuur en Media in de gaten voor toekomstige bijeenkomsten. Samen blijven we bouwen aan een sterke culturele sector, waarin vrijheid, verantwoordelijkheid en ruimte voor ondernemerschap – de liberale waarden van de VVD – centraal staan.